De geschiedenis van het onderwijs in Nederweert.

Een lezing door Jeanne Heijnen-Kessels en Lies Vossen-Creemers, op 15-01-2013.

Tekst: H. Jansen, Foto’s presentatie: T. Geuns

Op deze winterse avond trotseerde een zestigtal mensen de kou en de sneeuw om te luisteren naar een warm verhaal over het onderwijs in Nederweert in het verleden.

Beide amateur-vorsers hebben vele uren doorgebracht in de archieven van het gemeentehuis. Het was voor hen een reis door de tijd vanaf ca. 1820 met spannende en onthutsende verslagen over wat zich in het onderwijs afspeelde.

En dat hebben zij ons die avond laten horen en zien. In een wervelende powerpoint presentatie namen wij kennis van alle aspecten van het onderwijs.

Aanschouwelijk waren de vele foto’s die werden gepresenteerd.

Bijna vertederend waren de eenvoudige leermiddelen waarmee aanvankelijk gewerkt werd in immer ondeugdelijke accommodaties.

Uitvoerig kwam de grondwetsherziening door Thorbecke in 1848 aan de orde. Zo ook de onderwijswet uit 1857 en de leerplichtwet uit 1901.

Voor de katholieke regio was de grondwetsherziening van 1917 van eminent belang omdat daarin geregeld werd dat het bijzondere onderwijs voortaan net als het openbare onderwijs door de staat bekostigd werd.

Lokale staaltjes van gemeentelijke bezuinigingswoede worden ten tonele gevoerd. Maar allengs ontstaan in de kern en buitengebieden diverse scholen.

De zusters Franciscanessen treden weifelend aan. Eerst in Nederweert, later in Ospel. Er wordt ook onderwijs gegeven in Leveroy en wel vanaf 1898, hoewel daar al in 1670 sprake was van onderwijs dat gegeven werd door de koster. Ook in de Moost, op Schoor, in het Eind en op de Stokershorst ontstonden scholen.

Na de pauze, waarin schitterende klassenfoto’s in diapresentatie de revue passeerden, namen beide dames de afzonderlijke scholen onder de loep.

Daarbij kwam ook het voortgezet onderwijs (ULO, Landbouwschool, Huis-houdschool) aan de orde.

Na de mammoetwet in 1968 veranderde dat weer allemaal en is voor de huidige leerling het voorland onherkenbaar.

Kortom, een geweldig informatieve avond met hulde en dank aan beide onderzoekers.