Excursie naar Hilvarenbeek zondag 16 sept. 2012

Tekst : H. Jansen, foto’s: T. Geuns, S. Vossen

Op zondag 16 sept. 2012 vond de jaarlijkse excursie van de Heemkundevereniging Nederweert plaats. Dit jaar ging de reis naar Hilvarenbeek met een bezoek aan het museum de Dorpsdokter en de Heemtuin D’n Doornhof.

Met het oog op veiligheid was als opstapplaats gekozen voor het Raadhuisplein i.p.v. de Pinnenhof. Helaas was niet gerekend op het evenement “Nederweert on wheels” en bleek de omgeving van het Raadhuisplein helemaal afgesloten.

Maar na enige improvisatie waren toch alle 56 excursiegangers aan boord van de bus en werd zonder noemenswaardige vertraging koers gezet naar Hilvarenbeek. De deelnemers werden verdeeld in twee groepen die afwisselend het museum en de heemtuin bezochten. Bij de wisseling werd een verfrissing aangeboden die gezien het warme weer erg welkom was.

In het museum werd een gloedvolle uitleg gegeven over de plattelandsdokterspraktijk in de periode 1800-1945. Op humoristische en instructieve wijze passeerden piskijkerij, aderlaten, koppenzetten en de toepassing van bloedzuigers de revue. Ook werden opmerkelijke instrumenten getoond als de muntenvanger, een lang gebogen tang om een “vreemd lichaam” uit keel of luchtpijp te verwijderen. Verder waren er de “Engelse sleutel”, een instrument om een rotte tand uit een gebit te kunnen verwijderen en natuurlijk de narcose technieken met lachgas, ether en chloroform. Wandelend door het museum trof men een prachtige apotheek, fysiotechniek apparaten en heilgymnastiek toestellen aan.

Indruk maakte het skelet van Piet Stams (geb. 1851) die aan het eind van zijn leven de doktersrekening betaalde door zijn lichaam ter beschikking van z’n dokter te stellen

die met het skelet zijn praktijk opsierde (ca.1914).

De Heemtuin D’n Doornhof, aangelegd volgens een traditioneel geometrisch patroon van gegroepeerde perken met geneeskruiden, ligt pal naast het museum en vult het mooi aan. Een gedeelte van de heemtuin was in vakken verdeeld naar de organen of orgaansystemen van het menselijk lichaam zoals : blaas en nieren, zenuwstelsel, maagdarmkanaal, hart en bloedvaten etc. De uitleg die wij van vrijwilligsters kregen was zeer deskundig en bovenmatig interessant.

De relatie met het huidige geneesmiddelen arsenaal werd gelegd, bijvoorbeeld door te wijzen op de werking van het vingerhoedskruid (digitalis) dat gebruikt wordt bij hartkwalen.

Daarna togen wij per bus naar het fraaie Hilvarenbeekse vrijthof waar in de gasterij “De Gelegenheid” genoten werd van koffie en appeltaart.

De thuisreis verliep voorspoedig en daarmee eindigde de geslaagde excursie van 2012.